Recensie: Je bent jong en je rouwt wat - Lisanne van Sadelhoff

Je bent jong en je rouwt wat – Lisanne van Sadelhoff

ISBN 9789493168343

Das Mag Uitgeverij B.V.

Dit boek gaat over het tot stilstand komen van jouw eigen wereld als je door verlies en verdriet overvallen wordt, terwijl de rest van de wereld gewoon doorgaat. Zo ontstaan er twee parallelle universums waarin je mensen kunt vinden en kunt kwijtraken.

Het boek bestaat uit korte, column-achtige hoofdstukken, kleine processen over rouwverwerking. Het boek is zeker geen handleiding, de schrijfster heeft de wijsheid niet in pacht, het is haar zoektocht om de draad weer op te pakken.

Elk hoofdstuk geeft plek aan een herinnering, anekdote, verdriet, positiviteit...het werkt relativerend. De titels van de hoofdstukken zijn een soort tegeltjeswijsheden voor op rouwkaarten.

Het is ook een beetje een hyperactief boek vol wijze lessen, ik noem de dingen die voor mij belangrijk waren:

-Rouw is een gevecht tegen de tijd. Als je weet dat iemand gaat overlijden is er zelfs sprake van voorrouw (een niet bestaand woord, maar wel degelijk onderdeel van het proces). Je zoekt naar controle. Hoe lang gaat dit duren? Wanneer mag ik weer door met leven? Kan ik even pauzeren? En je krijgt haast omdat je nog zoveel wilt doen en wilt weten.

Er zijn kleine momenten van geluk binnen het grote ongeluk, opeens leer je ze zien en weet je hoe waardevol ze zijn. Daarnaast is er verzet omdat je dit helemaal niet wil en omdat je ook zeker weet dat je het niet kan.

Het gevoel van oneerlijkheid overheerst, je kunt er zelf niets aan doen maar ook de mensen die er voor geleerd hebben staan met lege handen.

-En ook degene om wie het draait moet alles uit handen geven, er is geen toekomst meer. Het leven al kwijt zijn voordat je dood bent. De wereld wordt dan heel klein.

Wachten op de dood, wachten op niets. Je weet dat er iets komt wat heel naar zal zijn, je ziet dat iemand steeds meer van zichzelf kwijtraakt, je wilt schreeuwen om het los te laten... Er komt hulp in de vorm van een pré-uitvaartbegeleider zodat de dood verwelkomt kan worden.
-En dan komt de dood zelf, de dood die het leven voor de achtergeblevenen weer dichterbij brengt. Er komt weer actie. Ziekte het huis uit. Liefde blijft over.
Je denkt dat je er bent, maar dat is niet zo, rouw is een grillig wezen en er volgt een tijd dat je hoopt alles beter gaat worden... Het gemis wordt niet minder, is hooguit te relativeren. Een dag heeft 24 uur, hij gaat voorbij.
-Rouw is in staat om je op de meest onverwachte momenten op te slokken. Je realiseert je dat je overledene zelf het hardste nodig hebt om je verlies te kunnen dragen. Dan hoor je die innerlijke stem en krijg je die gerichte trap onder je kont, die maakt dat je weer dóórleeft in plaats van dat je je verdriet blijft doorléven.
-Het belangrijkste is dat je eerbied voor je verdriet leert hebben en dat je kwetsbaar mag zijn. Dat kwetsbaarheid je kracht is. Je leert weer genieten van de goede dingen om je heen: het leven, je gezondheid, de mensen om je heen. Verdriet gaat niet weg, het raakt op de achtergrond omdat je door gaat met leven en er in je hart en in je hoofd nieuwe herinneringen en ervaringen bij komen.
-Ellende maakt liefheid bij anderen los, dat blijkt vooral uit een prachtig dankwoord waarin woorden als oprapers, toesprekers, knuffelaars, ja-knikkers, nee-schudders, opvrolijkerds, meehuilers en nog veel meer...kernachtig aangeven wat in tijden van rouw het allerbelangrijkst is.

Dank Liesanne, voor een prachtige procesbeschrijving, het heeft mij ook weer wat dichter bij mezelf gebracht. Maar dat is uiteraard heel persoonlijk.