maandag 28 mei 2018

Recensie: De regen van Ionah - Santiago Pajares

De regen van Ionah - Santiago Pajares
ISBN 978 90 254 4853 0
uitgeverij Atlas Contact



De regen van Ionah is een adembenemend mooi eigentijds sprookje over wilskracht en doorzettingsvermogen. Het beschrijft een intrigerende zoektocht over hoe te overleven in een woestijn en vervolgens op weg te gaan naar iets wat je niet weet of kent. In het boek worden verdriet, tekorten en ander menselijk leed nuchter benaderd, maar eronder liggen diepe gevoelens verstopt.

citaat: "Zand. Zand zo ver het oog reikt. Zand in alle richtingen. En midden in die leegte van allemaal zand een kleine put, twee palmbomen, een schamele moestuin en een keet. En op het dak ik, die probeer me de regen voor te stellen."


Ionah, de hoofdpersoon, kent alleen de plek met de palmboom in de woestijn. Hij visualiseert de regen die hij alleen kent uit de verhalen van zijn moeder Aashta. Zij heeft hem de dingen verteld en geleerd die hij nodig heeft om in de woestijn te overleven: Hoe hij hagedissen moet vangen (zonder medelijden) en dat hij ze moet vangen omdat zijn spieren eiwit nodig hebben (voedselkringloop). Ze heeft hem geleerd over de kleine levenscyclus, je poept in de woestijn en de gedroogde poep gebruik je weer als mest voor de moestuin. Hij weet dat de palmbomen de aanwezigheid van water aanduiden, hoe je waterputten graaft en onderhoudt. Behalve deze wijze lessen heeft ze hem ook verteld over hoe de wereld was voor alles misging.

En dan gaat het ook mis in Ionahs eigen wereld, zijn moeder sterft als hij 12 is. Om al haar woorden niet te vergeten blijft hij ze herhalen. Hij blijft met haar praten, zij is zijn geweten. Zijn tweespraak met haar is puur, niet besmet met waarden en normen van anderen. Zo wordt Ionah volwassen.
Honger, dorst, hitte... Ionah kan er mee omgaan. De stilte is het grootste probleem. De stilte maakt echter ook dat hij meer hoort dan gewone mensen, een vaardigheid die hem vaak van pas komt. Hij redt het leven van Shui die "uit de lucht komt vallen". Shui vertelt Ionah dat hij boft: weinig zorgen en niets te verliezen. Ook benoemt hij het lot (je weg is uitgestippeld) dat hen bij elkaar bracht. Ze leren van elkaar en sturen elkaar als het ware de juiste richting op. 

Pajares heeft dit proces in een prachtige vertelling uiteengezet. Het is sprookjesachtig omdat je weet en voelt dat het niet echt gebeurd kan zijn, terwijl het tegen de werkelijkheid aanschurkt. Wat wel heel erg echt is dat zijn de processen die zich in de hoofden en in de relaties van Ionah en zijn metgezellen afspelen.


Woorden en namen zijn de leidraad van dit boek.
Ondanks dat Ionah opgroeit in de woestijn, leert zijn moeder hem schrijven. Haar woorden vormen de rode draad van zijn ontwikkeling. De woorden blijven komen als zij er niet meer is. En de woorden worden aangevuld met de tekens/taal van Shui. Shui heeft documenten op papier, de achterkant is wit, nu kan Ionah de woorden van zijn moeder opschrijven zonder dat de wind ze kan laten verdwijnen. 

Tot slot de betekenis van de namen van de drie belangrijkste figuren uit dit prachtige boek:
Ionah = duif, het dier dat altijd de weg naar huis weet.
Aashta = geloof, geloof is datgene wat je rest als je verder niets meer hebt.
Shui = water, Ionah heeft water gevonden in de woestijn. 

Na lezing zal een ieder begrijpen dat dit niet zomaar toevallig gekozen namen zijn.