Recensie: Strovuur - Gerwin van der Werf

Strovuur – Gerwin van der Werf

ISBN 978 90 254 5884 3

uitgeverij Atlas Contact

“Ik ben Fay, zeventien jaar, ik heb een tattoo op mijn schouder en een gaatje in mijn hart. Verder ben ik normaal, je ziet niks aan me, ik ben goed in niet opvallen.” Dit staat ergens op de eerste bladzijde van Strovuur. 
Als je zeventien jaar bent hoor je eigenlijk nog jong en onbevangen van het leven te mogen genieten, het leven hoort jou zonder volwassen zorgen te overkomen. Dat dat voor Fay niet opgaat kun je teruglezen in dat ene zinnetje “ik ben goed in niet opvallen”. Strovuur is haar verhaal.     

Strovuur betekent explosieve reactie, iets wat je niet direct associeert met iemand die in de luwte wil blijven. En toch past de titel wel bij het verhaal van Fay, al was het maar vanwege het impulsieve, korte termijn karakter van haar neef en metgezel Elvin met wie ze in een verroeste Mitsubishi Sapporo redelijk halsoverkop naar Parijs vertrekt. Ook het feit dat de trip kort is (slechts 6 dagen) en bol staat van absurde gebeurtenissen en ontmoetingen (hevig) kun je zien als een verklaring van de titel.

De verschillen tussen Fay en haar neef zijn groot, toch zijn ze heel close met elkaar. Fay denkt dat dit komt omdat hij haar aardig vindt, het is namelijk heel bijzonder dat iemand haar aardig vindt. Later voegt ze er aan toe dat zij Elvin niet wil veranderen, dat ze hem neemt zoals hij is en dat ze in tegenstelling tot anderen gewoon veel geduld met hem heeft. 

Hij is lager geschoold, handelt impulsief, heeft een kort lontje maar kan ook goed relativeren als hem dat uitkomt: eerst maar even een dutje doen als je een lekke band krijgt. Zij is een gymnasiummeisje, afwachtend, filosofisch ingesteld. Wat hebben ze bij zich op de trip? Hij eigenlijk niets behalve zijn portemonnee en sigaretten terwijl zij een tas met kleding en een altviool met zich meesjouwt. En een zwaar geheim. 

Strovuur is een roadnovel waarin beschreven wordt hoe je aan de harde werkelijkheid kunt ontsnappen. Fay heeft zo haar strategie, ze vertelt haar verhaal, nee ze leeft haar verhaal. Het begint ergens op het Vlaamse platteland, de Sapporo heeft zijn beste tijd gehad en al snel komen ze in de problemen, vaak inherent aan de auto. Parijs is niet te vinden, er lijken alleen maar volgende dorpen te bestaan. Wat ze wel vinden is een klooster. Fay herkent dit van de vakanties van vroeger, het herinnert haar aan haar vader. Opeens is ze geen afwachtende toeschouwer meer, maar creëert ze haar eigen scène door een eeuwenoud muziekboek te stelen. Het muziekboek brengt haar dichter bij haar vader, het geeft Strovuur een mystieke ondertoon.

Er is een parallel tussen Fay en haar vader te vinden. Ergens in de loop van het boek lezen we dat hij verhalen vertelt, verhalen vol inconsequenties. Fay betrapt hem er op maar hij zegt dat ze het verhaal niet moet verpesten, alles in dienst van het verhaal. Fay heeft de kunst goed afgekeken. Ze verstaat zelfs de kunst om verhalen in een verhaal te vertellen.

Tussen alle absurde ontmoetingen en avonturen door zijn er de gesprekken tussen Elvin en Fay, die een kijkje naar binnen geven. We leren ze beter kennen, we lezen iets over hun relatie en hoe zich die ontwikkelt, er komt meer duidelijkheid over hun familiegeschiedenis en wat het boek zo interessant maakt we krijgen een beeld over hoe ze zich voelen en wat hun gedachtekronkels zijn. Er wordt ook geëxperimenteerd en ook dat voegt weer iets toe aan het verhaal van Fay. Er is zelfs een moment van totale gebeurtenisloosheid waarbij Fay zich afvraagt of dat woord wel bestaat, gelijk geeft ze aan dat het zou moeten bestaan. En dat vind ik een logische constatering want in alle hectiek biedt een moment zonder gebeurtenissen je rust en ruimte om je gedachten te ordenen, dus geef dat moment dan ook maar een naam het is er waardevol genoeg voor.

Fay leert veel tijdens haar trip, zo is er het moment dat ze zich realiseert dat ze op het toppunt van ellende gelukkig kan zijn zolang ze maar niet aan vroeger of later denkt. Gewoon mee liften met het heden, door heel zen zelf stil te staan en de tijd zijn werk te laten doen. Het boek staat vol met dit soort wijze lessen en het eind is zo verrassend relativerend dat ik niet anders kan zeggen dan: “Lees het en leef daarna je eigen verhaal, want dat is een goede strategie om aan de harde werkelijkheid te ontsnappen.”